«Για να βρει κανείς τι είναι εκείνο που αξίζει πραγματικά, πρέπει να υπάρξει μια έντoνη κρίση,σαν κι αυτή που φέρνει το να πονέσεις για κάτι. Ένας τέτοιος πόνος σου δίνει ένταση και επίγνωση-και μόνο με τέτοια ένταση μπορείς να αντιμετωπίζεις τις καταστάσεις όπως πράγματι είναι κι επομένως να βρεις την αληθινή σημασία τους. Αλλά εκείνο που συμβαίνει στην καθημερινή μας ζωή είναι, κατά τη γνώμη μου, ακριβώς το αντίθετο.Όλος ο τρόπος ύπαρξής μας, είτε στο συναισθηματικό επίπεδο είτε στο λογικό, βασίζεται στην ιδέα της ασφάλειας και της άμυνας. Πράγμα που σημαίνει ότι όταν βρισκόμαστε σε δυνατή σύγκρουση,συναισθηματική ή διανοητική, την καλύπτουμε με εξιδανικεύσεις στις οποίες βρίσκουμε άσυλο. Ή όταν έχουμε μεγάλα βάσανα αναζητάμε ασφάλεια στην παρηγοριά, και στις ώρες της θλίψης ψάχνουμε τρόπους για να της ξεφύγουμε και προσπαθούμε να βρούμε ευχαρίστηση, ικανοποίηση, γαλήνη. Αν, λοιπόν, το ερευνήσετε θα δείτε ότι όλος ο πολιτισμός μας, όλη η αντίληψή μας για τη ζωή, βασίζεται στην ιδέα της ασφάλειας. Για μένα, όπου υπάρχει ασφάλεια, όπου ο νους και η καρδιά ψάχνουν να ξεφύγουν από τη σύγκρουση, δεν μπορεί να υπάρξει ελεύθερη ροή της κατανόησης, ούτε ελευθερία.
(…) Αλλά όταν αρχίσετε να αφήνετε την κάθε σκέψη, το κάθε συναίσθημα να ολοκληρώνεται, θα δείτε πώς εμποδίζονται, τι τους κόβει τη ροή τους. Έτσι, όταν θα ξέρετε ότι οι σκέψεις και τα συναισθήματά σας κόβονται, τότε θα συνειδητοποιήσετε τι σας κόβει από το να ζήσετε κάτι και τότε θα αρχίσετε να αναρωτιέστε. Δεν υποστηρίζω την ενστικτώδη δράση. Αλλά μια παράφορη, ορμητική πράξη, είναι καλύτερη από το να συμμορφώνεται κανείς όλη την ώρα στη λογική, όλη την ώρα να συμβιβάζεται, πράγμα που σημαίνει ότι όλη την ώρα συμμορφώνεστε στην κοινωνία επειδή τη φοβάστε. Έτσι, δε θα κατανοήσετε ποτέ την πληρότητα των πράξεων σας, αλλά κυρίως θα συμμορφώνεστε σύμφωνα με τα κατεστημένα πρότυπα.
(…)Αν το χτες δεν έχει βιωθεί ολοκληρωτικά, πλήρως,
αν δεν έχει κατανοηθεί το σύνολο των πράξεών του, τότε η ανάμνηση τού χτες θα συνεχιστεί και σήμερα. Έτσι, η ανολοκλήρωτη πράξη, που
δεν ολοκληρώθηκε ούτε χτες ούτε σήμερα, δημιουργεί το μέλλον και απ’ αυτό δημιουργείται η ιδέα ενός διαρκούς σκαρφαλώματος από ύψωμα σε ύψωμα, που συνεχίζεται και συνεχίζεται, κι αυτό είναι που μας δίνει την ιδέα τον χρόνου. Έτσι το ερώτημα δεν είναι τι σημαίνει άχρονο, εκείνη η κατάσταση τον νου όπου δεν υπάρχει χρόνος, αλλά το ερώτημα είναι πώς ολοκληρώνεται μία πράξη.
Γιατί όταν υπάρχει ολοκλήρωση της πράξης, όταν υπάρχει η ένταση του να ζεις ολοκληρωμένα τη στιγμή μιας εμπειρίας, τότε καταλαβαίνεις τι είναι ολοκλήρωση, τι είναι άχρονο. Έτσι-κατά τη γνώμη μου- εκείνο που εμποδίζει την ολοκλήρωση μιας πράξης είναι η συνεχής συμμόρφωση σε πρότυπα, σε ψεύτικες αξίες που βουλώνουν το νου μας και τον εμποδίζουν να κατανοήσει πλήρως μια εμπειρία.
(…) Ενώ αλλιώς οι πράξεις σας γίνονται χωρίς προσπάθεια, από διαίσθηση, που σημαίνει ότι ελευθερώνετε τις σκέψεις και τα συναισθήματά σας από κάθε αίσθηση ψεύτικης αξίας και τότε κάθε πράξη είναι ολοκληρωμένη και σ’ αυτή την πράξη υπάρχει ο πλούτος, η άδηλη σημασία της ίδιας της ζωής. Έτσι φτάνετε να συνειδητοποιήσετε τις αληθινές αξίες μόνοι σας, χωρίς προσπάθεια, και σ’ αυτή τη χωρίς προσπάθεια ζωή, υπάρχει Αιωνιότητα, Αλήθεια.»
Κρισναμούρτι
